Foto: De Figuranten

07.07.2021

Kwetsbare jongeren publiceren dichtbundel met Maarten Inghels

Het is een spannend jaar geweest voor Lytha, Maxim en Niels uit De Pinker, een type 3-school voor kwetsbare jongeren in Poperinge. Na een boeiend traject samen met Maarten Inghels presenteerden zij vorige week hun eigen dichtbundel, 'Je hebt nooit te veel woorden'. Het project werd begeleid door sociaal-artistieke werkplaats De Figuranten.

Poëzie-Centraal was benieuwd naar de poëtische avonturen van deze jongeren en vroeg Ans Van Gasse (AVG), netwerker voor De Figuranten, hoe dit project tot stand is gekomen.

P-C: Wat voor organisatie is De Figuranten precies?

AVG: De Figuranten is een sociaal-artistieke werkplaats. Dat wil zeggen dat wij aan de slag gaan met de meest kwetsbaren uit onze maatschappij. Met Menen als uitvalsbasis creëren we graag samen met verschillende doelgroepen verhalen en projecten die kunnen raken. We werken zowel doelgroepspecifiek, in korte of lange trajecten op maat, of via ons open atelier. Dat doen we bijvoorbeeld door een of meerdere jaarlijks podiumprojecten, waarbij onze artistiek leider (Hein Mortier) of een gastregisseur toewerkt naar een theatervoorstelling. Die stellen we steeds graag voor op één van onze andere jaarlijkse kernen, de kunstenfestivals. Jaarlijks organiseren wij twee festivals, Winterwerk en Mad World Festival, waarbij we onze eigen projecten voorstellen naast die van jonge kunstenaars. Het is door die veelheid aan projecten, die ook met elkaar in dialoog gaan, dat De Figuranten altijd nieuwe en spannende projecten kan ontdekken met verschillende partners in het culturele veld. De Figuranten gelooft steeds in de mogelijkheid van iedereen om beklijvende kunst te maken, en laat deelnemers toe om ook even los te komen van soms beperkende contexten.

P-C: In ‘Je hebt nooit woorden te veel’ werkt voormalig Antwerps stadsdichter Maarten Inghels samen met een aantal leerlingen van De Pinker. Kan je iets meer vertellen over het project?

AVG: De Pinker is een school voor jongeren die in het reguliere onderwijs vaak geen plaats vinden. Elk kind heeft zijn rugzak en jammer genoeg wordt de doelgroep vaak gezien als een met bodemloze behoeftes. Het idee leeft soms dat deze jongeren alleen maar krijgen, maar leerkracht Griet Opsommer wil vooral benadrukken hoe sterk zij ook kunnen geven wanneer je op hun vragen durft ingaan. Toen haar leerlingen lieten voelen dat zij geboeid werden door tekst als boot om hun emoties mee te bevaren, wilde ze hier meteen iets mee doen. Ze ontdekte het subsidiedossier Cultuurkuur en stapte hiermee meteen af op De Figuranten voor extra ondersteuning. Via ons netwerk wisten we haar in verband te brengen met Maarten Inghels, die samen met Lytha, Maxim en Niels een hoogstpersoonlijk traject uitstippelde - afgestemd op hun vragen, interesses en noden. Eerst was er geen verplichting tot een eindresultaat, maar al snel groeide toch de noodzaak om teksten te bundelen, te werken met tekst als fysieke interventie in de stad, en zo geschiedde. 'Je hebt nooit te veel woorden' is een bundel geworden waarvan elke letter is geschreven door één van deze jonge dichters, en elk gedicht een anekdote uit het traject kan oprakelen. 

P-C: Is dit een eenmalig project of denken jullie erover om met de ervaringen die jullie opgedaan hebben gedurende dit traject, ook naar andere scholen te stappen?

AVS: De Figuranten zijn vooral verheugd over de fijne loop van het traject en de geslaagde samenwerking met zowel De Pinker als Maarten Inghels, en heeft hierin de smaak te pakken gekregen om nog meer met taal en poëzie te doen. Al enkele jaren ondersteunen we samen met vzw Wit.h het schrijverscollectief Vrijhaven, maar dit project leert ons dat ook jongeren een honger naar dichten voelen, die De Figuranten mee kunnen helpen voeden. Maar wat de toekomst brengt, staat op dit moment nog niet vast. We hopen vooral dat Lytha, Maxim en Niels uit dit project hebben kunnen halen wat ze zochten en nog verder kunnen exploreren wat de kunsten voor hen kunnen betekenen. En als De Figuranten daarin kunnen ondersteunen, des te beter. 

P-C: Is dit de eerste keer dat De Figuranten samen werkt met dichters?

AVG: Nee. De Figuranten werkten via Collectief Vrijhaven reeds samen met dichters als Peter Holvoet Hanssen, en ook via tekstateliers gegeven door Annelore Smits werd in ons open atelier al eens geëxperimenteerd met poëzie. 

P-C: Die mooie projecten doen dromen van meer. Hebben  jullie nog (poëzie)plannen op stapel staan met De Figuranten?

AVG: Op dit moment staat er veel in de startblokken, en kijken we vooral uit naar de opstart van ons open jongerenatelier in september. Daarin willen we graag volledig vanuit de wensen van de jongeren vertrekken, dus wie weet speelt poëzie wel opnieuw een hoofdrol. De noodzaak om te maken, en te kiezen voor een bepaald medium, staat altijd centraal. We dromen luidop van film en audio, maar werken ook gestaag verder aan onze theatervoorstelling Beautiful Monster. Daarnaast zetten De Figuranten dit jaar ook volop in op talentontwikkeling; deze zomer openen we onze deuren voor residenten uit verschillende disciplines, en in september werken drie jonge theatermakers aan een vooronderzoek voor een voorstelling over melancholie en ruimtevaarders. Binnenkort brengen we ook een triptiek uit in fotografie, gemaakt door onze huisfotograaf Tuur Uyttenhove in samenwerking met het psychiatrisch centrum hier in Menen. Verder blijven we samenwerken met Wit.H vzw en Vrijhaven en blijven ook De Figuranten (net als wij allen) talige wezens.

De bundel 'Je hebt nooit te veel woorden' kost € 10 en is te koop in de shop van Poëziecentrum (bestellen kan via shop@poeziecentrum.be)