Paul van Ostaijen | Auteurs | Poëzie

Foto: Collectie Stad Antwerpen, Letterenhuis

Basisinfo

Echte naam: Paul van Ostaijen
Belangrijkste pseudoniem: Pol van Hove
Andere pseudoniemen: Pauwel, P.

* Antwerpen, België, 22.02.1896
† Miavoye, België, 18.03.1928

Leopold Andreas van Ostaijen werd op 22 februari 1896 in Antwerpen geboren als zevende en laatste zoon van rentenierende loodgieter Hendrik Pieter van Ostaijen en Maria-Catharina Engelen.

Al vanop de middelbare school was Van Ostaijen actief in Vlaamsgezinde middens en werd hij lid van de Vlaamsche Bond, een vereniging van Vlaamsgezinde leerlingen van het Antwerps Koninklijk Athenaeum. In juli 1913 werd hij van school gestuurd waarna hij een paar maanden later aan de slag ging als klerk op het Antwerpse stadhuis.

Het is ook in die periode dat hij vrienden maakte in het artistieke en literaire milieu: Gaston Burssens, René Victor, Paul Joostens, Oscar en Floris Jespers, componist Jef Van Hoof, ...

Tijdens de eerste wereldoorlog stelde Van Ostaijen zich nogal activistisch op, zo schreef hij onder meer voor de activistische media als Vlaamsche Courant, Ons Land en De Goedendag. Om vervolging te voorkomen, vluchtte Van Ostaijen na de oorlog met zijn vriendin Emma Clement naar Berlijn, waar hij in contact kwam met kunstenaars uit de kringen van Die Aktion en Der Sturm. De periode in Berlijn was terzelfdertijd een periode van diepe innerlijke crisis en grote literaire inspiratie.

In 1921, nadat zijn relatie met Emma op de klippen gelopen was, besloot Van Ostaijen terug te keren naar Vlaanderen en kreeg hij amnestie. Hij werd achtereenvolgens boek- en kunsthandelaar, gaf lezingen over beeldende kunst en schreef er ook over voor kranten en tijdschriften.

Na een paar jaar kreeg hij ernstige gezondheidsproblemen en werd tbc gediagnosticeerd. Vanaf 1927 verbleef Van Ostaijen dan ook langdurig in sanatoria, eerst in de Kempen en later in Miavoye-Anthee, waar hij op 18 maart 1928 stierf.

Paul van Ostaijen was auteur van 4 dichtbundels: Music Hall (1916), Het Sienjaal(1918), Bezette Stad (1921) en Feesten van angst en pijn (1921). Die laatste bundel werd pas voor het eerst in 2006 in facismilé uitgegeven. Na zijn dood verschenen ook nog Nagelaten gedichten (1928), waarin onder meer gedichten stonden die hadden moeten terecht komen in een nieuwe bundel Het eerste boek van Schmoll.

Behalve poëzie schreef Van Ostaijen ook heel veel essays en kritieken over beeldende kunst en er verschenen ook een aantal bundels met grotesken: De trust der vaderlandsliefde, Het bordeel van Ika Loch, Vogelvrij en De bende van de stronk. Hij schreef één filmscenario, De bankroet jazz.

Paul van Ostaijen wordt beschouwd als een van de grootste modernistische auteurs uit het Nederlandstalig taalgebied.